(Doanh nghiệp) - Những câu trả lời của Bộ trưởng là quá muộn màng khi hậu quả khủng khiếp mà các công trình nghìn tỷ đem lại cho non sông đã nhãn tiền.
Đúng nhưng chưa đủ
Tiếp tục phân trần quan điểm về phần giải đáp chất vấn của Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh can dự đến các công trình đắp chiếu nghìn tỷ, PGS.TS Nguyễn Hồng Nga, Phó trưởng khoa Kinh tế, Đại học Kinh tế-Luật (ĐH Nước nhà TP.HCM) cho rằng phản hồi của Bộ trưởng dù có lí nhưng chưa đủ để “than phiền” về 5 công trình vĩ đại nêu trên.
“Chúng tôi hoan nghênh một phần nào đó trả lời của Bộ trường È Tuấn Anh. Nhưng có nhẽ những câu tư vấn này là quá chậm chạp khi hậu quả kinh khủng mà các dự án ngàn tỷ mang đến cho quốc gia đã nhãn tiền. Phản hồi của vị Bộ trưởng rất có lí nhưng chưa đủ để “than phiền” về các dự án lớn lao nêu trên”, PGS.TS Nga thể hiện sự quan trọng.
Theo vị chuyên gia, thắc mắc đặt ra: bạn nào là người chịu bổn phận chính cho sự tồn tại tưởng hạn độ như vô lý của các công trình “chả giống khách hàng nào”. Lẽ ra, với mỗi một dự án khủng trên, nhà nước nếu không doanh nghiệp đấu thầu khó khăn thì cấp thiết những đánh giá, tính toán kỹ càng về kinh tế, khoa học, môi trường và phường hội. Khác lạ người dân phải được tham gia phản biện và đóng góp các quan niệm trước khi ra quyết định đầu tư.
 |
| Các chuyên gia nghĩ rằng trả lời của Bộ trưởng Trằn Tuấn Anh dù đúng nhưng chưa đủ. Ảnh: VGP |
“Rất nuối tiếc là điều này không xảy ra và chúng tôi chưa thấy Bộ trưởng nhận nghĩa vụ với nhân cách Bộ chính yếu của các công trình lớn. Cần chỉ đích danh cá nhân hoặc 1 lực lượng tư nhân đã chi phối các công trình ngàn tỷ. Ví như biết năng lực quản lý hạn giễu cợt, thậm trí không có năng lực, thì sao lại trao “trứng cho ác hiểm” vậy?. Chúng tôi thiển nghĩ, đây là lỗ hổng mà cái kim không qua nhưng con voi chui lọt”, PGS.TS Nga nêu ý kiến.
Cùng đưa ra quan niệm, TS Lê Đăng Doanh, chuyên gia kinh tế khẳng định, phần giải đáp của Bộ trưởng Trần Tuấn Anh dù có phổ biến điểm văn minh nhưng nội dung vẫn còn chung phổ biến, chưa thỏa mãn được những thắc mắc của các ĐBQH.
“Phần Bộ trưởng trả lời về các dự án này thì rõ ràng các ĐBQH chưa hài lòng. Cho nên ngay sau đó đã có phần tranh biện tiếp. Phần chưa ưng ý đó là chi tiết trách nhiệm của người ra quyết định đó và bổn phận của Bộ Công Thương như thế nào? Việc này tới nay hoàn toàn lấp lửng.
Ngoài ra, trong khoảng cơ chế nghĩa vụ đó thì giải pháp sẽ ra sao? Sẽ xử lý như thế nào về các công trình này? Có nên đầu tư tiếp hay ra sao? Bộ trưởng chỉ nói bình thường tầm thường, không rõ ràng đại ý là mỗi một công trình không giống nhau nên phải có biện pháp và công bố chính phủ với lại Quốc hội sau”, TS Doanh nêu quan điểm.
Phải xử lý trách nhiệm hình sự
Một yếu tố khác PGS.TS Nguyễn Hồng Nga nhắc đến đó là chắc chắn xem xét kể cả nghĩa vụ hình sự ví như cố tình sai phạm đối với 5 công trình nghìn tỷ phung phá, thất thoát trên của Bộ trưởng Nai lưng Tuấn Anh.
Theo PGS.TS Nga, việc giải quyết nghĩa vụ tư nhân và tập thể gây ra thất thoát hàng ngàn tỷ là nhân tố cần làm cho trong khoảng lâu rồi, nhưng không biết vì nguyên do và có những cản trở nào mà đến hiện nay chúng ta, nhất là các quan chức mới đề cập tới.
“Đến thời gian này, không nhân thức bao nhiêu công trình đã gây ra lãng phí nhiều tỷ USD nhưng chỉ có một vài cá nhân bị giải quyết hình sự (chưa có người nào bị xử bắn), còn lại là các cách thức kỷ luật hoặc rút trải nghiệm dài dài! Chúng ta cần làm cho mạnh mẽ hơn bằng những bàn tay sắt hơn, xử lý nghiêm mình hơn nữa, mới họa hoạ may giảm được việc thất thoát NSNN phê duyệt các dự án “đốt tiền” của nhà nước”, PGS.TS Nga đặt vấn đề.
Vị chuyên gia lập luận, nếu đã là bổn phận hình sự thì cố nhiên các tổ chức công dụng sẽ phải xử lý nghĩa vụ cá nhân của những người ký quyết định kiến tạo dự án tới cả những người thực thi dự án trong thực tại.
“Chúng ta cần giải quyết tận gốc chứ không nên chỉ xử lý trên ngọn. Người nào có nghĩa vụ thì người có phải có bổn phận chấp hành, bằng không bổn phận sẽ thay thế bằng “cái gậy”, PGS.TS Nga nói.
Dường như đó, TS Lê Đăng Doanh khẳng định, Bộ trưởng Trằn Tuấn Anh phải khiến cho rõ chế độ bổn phận đối với những người trực tiếp ký quyết định can hệ đến dự án nghìn tỷ đắp chiếu.
“Tôi nghĩ việc đưa ra quan điểm xử lý hình sự nếu cố ý làm thất thoát là một nhân tố đáng hoan nghênh. Nhưng Bộ trưởng cần phải nói chi tiết hơn về biện pháp: định xử lý cụ thể ra sao, khắc phục nhân tố như thế nào? ĐBQH vẫn chưa ưng ý và đang tranh cãi tiếp. Rõ ràng giả dụ không xử lý nghiêm thì tình hình thì còn hiểm nguy hơn”, TS Doanh nhấn mạnh.
Biện pháp nào cũng khó
Tiếp diễn phân tách, PGS.TS Nga đề cập các phương thức bán dự án, cho thuê hoặc phối phù hợp cổ hủ phần hoá hay giao lại cho tổ chức cùng khai thác, hoặc tuyên bố phá sản với các công trình này được Bộ trưởng Trần Tuấn Anh đưa ra.
Vị chuyên gia nghĩ là, những giải pháp mà Bộ trường đưa ra không có gì mới. Tất nhiên thực hiện nó trong quá trình bây giờ thì không đơn giản.
Ông nêu chứng dẫn: “Nếu bán dự án thì bán cho ai và với giá bao lăm cho đúng với hình thức thị trường. Ví như không khiến cho tốt việc mua bán này thì chúng ta mất cả chì lẫn chài. Việc tuyên bố phá sản thì không khó nhưng khách hàng nào sẽ đứng ra điều hành một dự án không hiệu quả và khiến sao sắm được nhà đầu tư vừa có kĩ năng nguồn vốn vừa có năng lực quản lý điều hành một dự án hàng ngàn tỷ đồng?”.
Xem thêm: váy ngủ gợi cảm vera
