Thứ Tư, 28 tháng 9, 2016

Học, học nữa, học mãi và sự tự học của người Việt Nam hiện nay

LTS: Ông thân phụ xưa có câu “Học, học nữa, học mãi” nhưng học để khiến gì lại là một thắc mắc lớn ko phải bạn nào cũng kiếm được thức được một phương pháp xác thực.

Thầy giáo Trần Trí Dũng (một giáo viên ở Quảng Ninh) đã có bài viết bình luận tiếp về chủ đề này.

Tòa soạn trân trọng gửi tới độc giả!

Báo Điện tử Giáo dục vn ngày 18/9/2016 có đăng bài viết "Học để khiến quan hay học để làm cho giàu?" của tác giả Xuân Chiến, nổi lên một điều cần trả lời là mục đích học của nhân loại để làm gì.

Góp phần trả lời câu hỏi này, xin được mua bán, bình luận vài yếu tố.

Học để làm gì?

Thắc mắc ấy tưởng mức độ như hữu hạn nhưng khi suy ngẫm rộng ra, đó dường như lại là vô hạn.

Trong khoảng khi con người hiện ra, mặc dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, không gian nào cũng đều phải học.

Học ở trường lớp, học trong cuộc sống, học trong thị trấn hội mà người ta thường nói là học trong trường đời.

"Suy cho cùng, bằng đại học ko phải là tấm vé lên "chuyến bay quang vinh" (Ảnh: phapluatplus.vietnam).

Ở đây, xin dẫn ra một bài thơ của Bác bỏ Biển rút trong tập “Nhật ký trong tù” (theo Đại dương Chí Minh toàn tập, Nhà xuất phiên bản Chính trị Nước nhà):

Dạ bán

“Thụy thì đô tượng thuần lương hán,

Tỉnh hậu tài phân thiện, bất lương nhân;

Thiện, độc ác nguyên lai vô định tính,

Đa do giáo dục đích nguyên nhân”.

      
Nửa đêm

“Ngủ thì ai cũng như lương thiện,

Tỉnh giấc dậy phân ra kẻ dữ, hiền lành;

Hiền đức, dữ phải đâu là tính sẵn,

Đa phần do giáo dục mà nên”.

(Nam Trân dịch).

Giáo dục đối với mỗi người thật quan trọng!

Thế hệ chúng tôi được hiện ra khi giang sơn đã thống nhất và hoàn toàn độc lập. Chúng tôi không nhân thức tới chiến tranh và vì vậy may mắn là được hấp thu một nền giáo dục được coi là vừa đủ và bài phiên bản.

Ngẫm về sự học, trong cách thức nhìn của thế hệ đó, được sống trong một cách thức bất biến, một Nhà nước pháp quyền, theo định hướng giáo dục phổ biến từ vật nài nếp và truyền thống mái nhà cho đến chuỗi hệ thống giáo dục của tổ quốc, dân tộc.

Chính cho nên quan điểm về sự học và giáo dục của chúng tôi có thể khác với đa dạng người, đặc biệt là lớp những người đi trước.

Người China có câu "Cái gốc sự học là học làm cho người", nền giáo dục của chúng ta luôn thu nạp những văn hóa tinh hoa của trái đất, vì vậy cho dù ta không đồng ý với người TQuốc ở phổ thông điểm, khác lạ là về chính trị và hệ lối suy nghĩ nhưng chẳng thể phủ nhận quan điểm đạo làm cho người trên.

"Nhân tri sơ, tính bạn dạng thiện", cái gốc của sự học được mở đầu trong khoảng đó, đúng như ý niệm của Chưng Biển trong bài thơ "Dạ bán" đã dẫn ở trên. Khi con người hiện ra, phụ vương cho ta lí trí làm cho người còn mẹ là nguồn nuôi dưỡng ý chí đó. 

Khởi nguồn sự học là vậy, vậy sự phát hành của nó là gì?

Đối với mục đích học để làm cho quan hay để khiến giàu đều là những lối suy nghĩ không đúng.

Các cụ nhà ta nói: "Học để ấm tham gia thân", ở đây ta cần chú ý một câu nói, mặc dầu thuở đầu chỉ là một câu nói vui: "Sản xuất của sự học là học để khiến nhà (!).

Khiến nhà đất đây bao hàm ba nghĩa: một là xây đắp một mái ấm hòa thuận, đầm ấm và êm ấm; nhì là khiến một ngôi nhà theo nghĩa gốc của trong khoảng này; ba là để biến thành những người có kiến thức rộng về một lĩnh vực nào đó, thí dụ nhà sử học, nhà luật học, nhà sư phạm, nhà chính trị... Tuy là nói vui nhưng ngẫm ra ta cũng thấy đúng!

Bởi lẽ, người nào muốn tậu một tổ ấm mái ấm mà chẳng phải học bí quyết xây đắp? Có người nào xây nhà mà chẳng hề học? Mặc dù là một cái nhà dễ chơi với những đòi hỏi khoa học thông thường.

Và có người nào muốn trở thành người có chức quyền mà chẳng hề nỗ lực, học tập? Thậm chí còn phải học hồ hết.

Tất nhiên, ví như nói như thế thì chưa thế bao quát hết được sự học, vốn là một phạm trù rất bát ngát.

Sự học của người Việt Nam được biết đến phổ quát từ thời phong kiến với sự ngự trị của các hình thức vương triều. Khi đó, giáo dục Việt Nam bị ảnh hưởng nhiều bởi Nho giáo, và những người học hành đỗ đạt đều ra khiến quan.

Luật vietnam xác định mục tiêu việc học như thế nào?

Luật Giáo dục nước Cộng hòa Phường hội Chủ nghĩa Việt Nam xác định:

"Mục tiêu giáo dục là đào tạo nhân loại vietnam tạo ra trọn vẹn, có đạo đức, kiến thức, sức khoẻ, thẩm mỹ và nghề nghiệp, chung thủy với lý tưởng chủ quyền dân tộc và chủ nghĩa thị trấn hội; sinh ra và tẩm bổ tư cách, phẩm chất và năng lực của công dân, phục vụ yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo kê Non sông" (vấn đề 2).

Theo đó, đối với bậc học Măng non, đối tượng đầu tiên trong công đoạn lẫm chẫm tuổi trẻ được thụ hưởng của nền giáo dục được xác định với chỉ tiêu là "giúp trẻ thơ phát triển về thể chất, tình cảm, trí óc, thẩm mỹ, hiện ra những nhân tố trước tiên của tư cách, sẵn sàng cho trẻ em vào học lớp một".

Tất nhiên sự qui định này còn mang tính máy móc, buộc chúng ta phải nhìn nhận sự học và vấn đề giáo dục trong toàn thể của một chuỗi hệ thống, khác biệt là yếu tố này cũng cần phải lưu ý khi Nhà nước đã có chủ trương đổi mới căn bản và trọn vẹn giáo dục.

Khi đó, sự học của người vn được để ý, đánh giá trong một chuỗi hệ thống đối với từng công đoạn, từng cấp học và bậc học với những chỉ tiêu chi tiết.

Theo cách nhìn đó, sự học của người vietnam được chú ý trong tổng thể theo từng màn chơi mang tính hệ thống sau (yếu tố 27 Luật giáo dục):

- Giáo dục Tiểu học nhằm giúp học sinh sinh ra những cơ sở lúc đầu cho sự phát triển đúng đắn và vĩnh viễn về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các tài năng cơ bản để học sinh tiếp tục học Trung học Quán ăn.

- Giáo dục Trung học Tiệm nhằm giúp học sinh củng cố và phát triển những kết quả của giáo dục Tiểu học; có học thức phổ thông ở trình độ cơ sở vật chất và những hiểu biết thuở đầu về kỹ thuật và hướng nghiệp để tiếp tục học Trung học Nhiều, trung cấp, học nghề hoặc đi tham gia cuộc sống lao động.

- Giáo dục Trung học Đa dạng nhằm giúp học sinh củng cố và phát triển những kết quả của giáo dục Trung học Mini, hoàn thiện học vấn nhiều và có những nắm bắt biết phổ biến về công nghệ và hướng nghiệp, có nhân tố kiện phát huy năng lực tư nhân để chọn lựa hướng phát triển, tiếp tục học Đại học, Cao đẳng, trung cấp, học nghề hoặc đi tham gia cuộc sống công sức.

Những chỉ tiêu chi tiết đó của từng bậc học được đặt bình thường trong tiêu chí tổng thể của giáo dục phổ thông là:

"Giúp học sinh phát hành vừa đủ về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kĩ năng căn bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và thông minh, hình thành tư cách con người vn thị trấn hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân; sẵn sàng cho sinh viên tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống công phu, nhập cuộc xây đắp và kiểm soát an ninh Quốc gia".

Theo đó, bậc học cao nhất của giáo dục vietnam là Đại học được xác định với chỉ tiêu là "tập huấn người học có phẩm chất chính trị, đạo đức, có ý thức dịch vụ quần chúng, có kiến thức và năng lực thực hiện nghề nghiệp tương thích với trình độ đào tạo, có sức khoẻ, đáp ứng yêu cầu xây đắp và kiểm soát an ninh Nước nhà" (Điều 39).

Tất nhiên, những mục tiêu này mang tính chất thông thường theo yêu cầu của giáo dục toàn thể của Nhà nước.

Cùng với những tiêu chí này, tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, Đảng ta đã xác định:

"Dồn vào một chỗ nâng cao chất lượng giáo dục, huấn luyện, coi trọng giáo dục đạo đức, lối sống, năng lực thông minh, kĩ năng thực hành. Đẩy mạnh đào tạo nghề đáp ứng ý định phát triển của nước nhà.

Xây đắp môi trường giáo dục lành mạnh, kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường với mái ấm và phường hội; xây đắp xã hội học tập, tạo thời cơ và vấn đề kiện cho mọi công dân được học tập suốt đời.

Con người là trọng tâm của ý tưởnrg phát triển, đồng thời là chủ thể sản xuất. Tôn trọng và kiểm soát an ninh quyền nhân loại, gắn quyền loài người với quyền và lợi ích của dân tộc, giang sơn và quyền làm chủ của dân chúng.

Liên kết và phát huy trọn vẹn vai trò của xã hội, mái ấm, nhà trường, từng tập thể công trạng, các đoàn thể và cộng đồng cư dân trong việc chăm nom xây đắp nhân loại vn giàu lòng yêu nước, có ý thức làm cho chủ, bổn phận công dân; có kiến thức, sức khoẻ, công tích giỏi; sống có văn hoá, tình nghĩa; có tinh thần quốc tế chân chính.

Đổi mới cơ bản và đầy đủ giáo dục và tập huấn theo ý định phát hành của thị trấn hội; nâng cao chất lượng theo đòi hỏi chuẩn hoá, tiến bộ hoá, phố hội hoá, dân chủ hoá và hội nhập quốc tế, dịch vụ đắc lực sự nghiệp xây dựng và bảo kê Đất nước. Tăng mạnh xây đắp phường hội học tập, tạo cơ hội và điều kiện cho mọi công dân được học tập suốt đời.

Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đượm đà bản sắc dân tộc; mái nhà no ấm, hiện đại, hạnh phúc; nhân loại phát hành toàn vẹn về trí tuệ, đạo đức, thể chất, năng lực thông minh, ý thức công dân, vâng lệnh qui định".

Trước yêu cầu quan trọng phải đổi mới, Đảng ta đã xác định là:

"Chuyển mạnh quá trình giáo dục trong khoảng cơ bản thiết bị tri thức sang phát hành toàn vẹn năng lực và phẩm chất người học. Học đi đôi với hành; lý luận gắn với thực tại; giáo dục nhà trường cấu kết với giáo dục mái nhà và giáo dục xã hội" (Nghị quyết số 29, Hội nghị lần thứ 8, Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XI).

Theo đó, đối với giáo dục Măng non, giúp trẻ phát hành thể chất, tình cảm, nắm bắt nhân thức, thẩm mỹ, hình thành các yếu tố trước tiên của nhân cách, chuẩn bị tốt cho trẻ bước tham gia lớp 1.

Đối với giáo dục phổ biến, dồn vào một chỗ sản xuất trí tuệ, thể chất, sinh ra phẩm chất, năng lực công dân, nhận thấy và tẩm bổ năng khiếu, xác định phương hướng nghề nghiệp cho học sinh.

Nâng cao chất lượng giáo dục hoàn toản, lưu tâm giáo dục tuyệt vời, truyền thống, đạo đức, lối sống, ngoại ngữ, tin học, năng lực và kĩ năng thực hiện, ứng dụng tri thức tham gia thực tế; phát hành khả năng sáng tạo, tự học, động viên học tập suốt đời.

Đối với giáo dục nghề nghiệp, dồn vào một chỗ đào tạo nhân công có kiến thức, kĩ năng và trách nhiệm nghề nghiệp, xuất hiện chuỗi hệ thống giáo dục nghề nghiệp với phổ thông cách thức và trình độ huấn luyện kỹ năng nghề nghiệp theo hướng ứng dụng, thực hành, đảm bảo đáp ứng nhu cầu nhân lực khoa học kĩ nghệ của thị trường công phu nội địa và quốc tế.

Đối với giáo dục Đại học, dồn vào một chỗ đào tạo nhân công trình độ cao, tẩm bổ tuấn kiệt, tạo ra phẩm chất và năng lực tự học, tự làm giàu kiến thức, thông minh của người học.

Đối với giáo dục nhiều lần, đảm bảo cơ hội cho đại chúng, nhất là ở vùng vùng quê, vùng gian nan, các đối tượng chính sách được học tập nâng cao kiến thức, trình độ, tài năng chuyên môn nghiệp vụ và chất lượng cuộc sống; tạo điều kiện thuận lợi để người lao động biến đổi nghề; đảm bảo xóa mù chữ bền vững.

Trên cơ sở đó, chỉ tiêu tổng quát của giáo dục Việt Nam là giáo dục con người vietnam phát triển hoàn toản và phát huy tốt nhất tiềm năng, kĩ năng thông minh của mỗi cá nhân; yêu mái nhà, yêu Quốc gia, yêu đồng bào; sống tốt và làm việc hiệu quả. 

Theo lộ trình đó, Đại hội XII của Đảng cũng xác định là:

"Giáo dục là quốc sách bậc nhất. Tạo ra giáo dục và đào tạo nhằm nâng cao dân trí, huấn luyện nhân lực, bồi bổ anh tài. Chuyển mạnh thời kỳ giáo dục cơ bản trong khoảng thiết bị kiến thức sang phát hành vừa đủ năng lực và phẩm chất người học; học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tế".

Trong khoảng bí quyết nhìn tổng thể đó sẽ giúp ta bất biến về tư tưởng và có thể cho ta tư vấn khái quát câu hỏi "học để làm cho gì"?

Ở đây, tôi chỉ xin nói gọn để chúng ta cùng tìm hiểu là: Học để ta hoàn thiện những tư cách và phẩm chất nhân bản của loài người, có nhận thức đúng mực, tích lũy những kiến thức cần thiết để khiến việc và song hành với cuộc sống. 


Xem thêm: tin tức nhanh hôm nay

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét